De emmer die overloopt
november 6, 2023Pijn en context
november 6, 2023
illustratie door Roel Schenk
Video: Deze metafoor in 1 minuut
Metafoor: Dashboard metertje
Een metertje op je dashboard dat verkeerd is aangesloten, kan onterecht knipperen en zo je aandacht vragen. Het knipperende lampje creëert een illusie van een lege brandstoftank: De uiting van een fysieke klacht. Maar eigenlijk zit er nog meer dan voldoende brandstof in: Het pijnsysteem* is niet meer juist afgesteld. Bijvoorbeeld: Veilige, laag belastbare, activiteiten voelen ineens bedreigend en soms letterlijk ‘alsof je rug het begeeft’.
"Er staat nog steeds: LEEG"
Het samenspel van deze effecten kan ervoor zorgen dat betrokken hulpverleners bij jou overbodige onderzoeken en interventies uitvoeren (de auto proberen te tanken). Uiteindelijk zal dit als gevolg hebben dat zowel de
hulpverlener als jijzelf steeds verder van een succesvolle oplossing gedreven worden.
Het metertje kan je opnieuw afstellen
Het goede nieuws is dat, net zoals een auto, je zenuwstelsel ‘opnieuw bedraad’ kan worden door te leren en jezelf aan te passen.
*Wat is ons pijnsysteem?
Wanneer we spreken over het pijnsysteem bedoelen we een systeem wat in ieder geval bestaat uit jouw zenuwstelsel en jouw hersenen. Dit systeem heeft als doel jou te beschermen, jou gezond te houden.
Indien het pijnsysteem ervan overtuigd is dat er gevaar is of dreigt, komt het in actie. Dit doet het onder andere door waarschuwingen te geven: Je pijn of ongemak te laten ervaren. Het pijnsysteem kent ook andere acties om in te grijpen, bijvoorbeeld: Een lichaamsdeel verstijven met spierspanning, of juist in een reflex weg bewegen of het aandragen van bepaalde gedachten en ideeën, zoals "Pas op, dat gaat vast pijn doen!"
Dit systeem kan net als andere delen van je hersenen leren en veranderen over tijd.
